Mỹ đang là thị trường xuất khẩu gỗ lớn của Việt Nam. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp lo ngại nếu các doanh nghiệp Trung Quốc mượn xuất xứ Việt Nam để né thuế thì sẽ ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu và thương hiệu của Việt Nam vào Mỹ. Trong khi đó, Mỹ lại đang chiếm tới gần 40% thị phần sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam, nếu có bất kỳ sự tác động nào từ thị trường này sẽ rất nguy hiểm. Ông Trần Việt Tiến, Giám đốc Công ty cổ phần mỹ thuật Gia Long (Lavanto Home Décor) - Ủy viên Ban Chấp hành Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ Thành phố Hồ Chí Minh (HAWA), cho biết: Cộng đồng doanh nghiệp (DN) Việt đang lo sản phẩm gỗ Trung Quốc giả xuất xứ Việt Nam để vào Mỹ. Điều này là có cơ sở vì hiện tại có một số công ty Trung Quốc đang đầu tư vào ngành gỗ Việt Nam.

Tuy nhiên Việt Nam không phải là điểm đến duy nhất của các doanh nghiệp Trung Quốc, họ sẽ tỏa ra nhiều nước khác trong khu vực. Ông Nguyễn Chiến Thắng - Chủ tịch HĐQT Công ty Scansia Pacific ở Đồng Nai lại cho rằng giả xuất xứ đối với ngành gỗ khó và phức tạp hơn các ngành khác vì sản phẩm cồng kềnh, chi phí vận chuyển cao. Nếu làm vậy, Trung Quốc cũng không có lợi về mặt kinh tế. Theo Bộ Công thương, việc gỗ Trung Quốc bị áp mức thuế cao ở Mỹ đã mở ra cơ hội lớn cho hàng Việt Nam. Theo báo cáo mới đây của Bộ NN-PTNT, các doanh nghiệp gỗ Việt Nam tăng nhập khẩu gỗ nguyên liệu từ các thị trường có nguồn gốc xuất xứ, đảm bảo tính hợp pháp cao như: Brazil, Chile hay Mỹ. Năm 2017, Việt Nam cũng hoàn tất đàm phán Hiệp định đối tác tự nguyện về tăng cường thực thi lâm luật (VPAFLEGT) với EU. Đây đều là những lợi thế cạnh tranh của ngành gỗ Việt Nam hiện tại. Để tận dụng cơ hội và giảm thiểu các rủi ro từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, cách tốt nhất là các doanh nghiệp phải minh bạch được chất lượng và nguồn gốc sản phẩm.

So với các nước trong khu vực, Việt Nam đã xây dựng được nền tảng này rất tốt. Tính đến cuối năm 2017, VN có đến 732 doanh nghiệp có chứng nhận chuỗi hành trình (CoC/FSC), đứng đầu khu vực Đông Nam Á. Trong đó có 49 doanh nghiệp được cấp chứng chỉ quản trị rừng bền vững với tổng diện tích 226.500 ha. Hiện nay nhiều doanh nghiệp đã đi theo hướng phát triển bền vững bằng cách liên kết với người dân trồng rừng theo tiêu chuẩn FSC, nhập khẩu nguyên liệu có nguồn gốc rõ ràng… Những doanh nghiệp này sẽ là đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất trong cuộc chiến trên vì đó là xu hướng tiêu dùng hiện nay của thị trường thế giới.

GV - 104