Gỗ anh đào Hoa Kỳ - Một góc nhìn riêng

15/03/2016 04:00
Gỗ anh đào Hoa Kỳ - Một góc nhìn riêng

Kinh doanh gỗ cứng giống như kinh doanh thời trang. Chúng ta tiêu thụ gỗ cứng vì hai lý do - công năng sử dụng và sở thích cá nhân.

 

Chúng ta lựa chọn gỗ cứng đầu tiên bởi vì chúng phù hợp cho nhiều mục đích. Chúng thể hiện ở sự khoẻ khoắn, độ bền và khả năng chế biến; giống như quần áo mục đích giúp ấm hoặc làm mát hoặc chống lại thời tiết xấu. Thứ hai, chúng ta sử dụng các loại gỗ đơn giản chỉ vì chúng ta thích chúng. Chúng ta thích ngắm nhìn chúng vì thớ gỗ hay vì màu gỗ hay vì loài gỗ; giống như việc chúng ta lựa chọn quần áo để tạo hiệu ứng bắt mắt hoặc nguỵ trang hay tạo sự tương phản. Cũng như với quần áo; điều này quá đúng với gỗ cứng. Chúng theo xu hướng thời trang, theo chu kỳ và theo xu hướng thiết kế truyền thống hay hiện đại, đồng nghĩa các loài gỗ  có thể hợp hoặc không hợp thời trang. Sự khác biệt giữa các vòng đời gỗ cứng và vòng đời thời trang quần áo là chu kỳ kéo dài bao lâu. Đó có thể vì hầu hết người tiêu dùng giữ đồ gỗ và nội thất lâu hơn giữ quần áo - đặc biệt khi quần áo có mức giá rẻ như ngày nay. Chúng ta đầu tư nhiều vào nội thất hơn là quần áo. Chúng tôi mong muốn đồ nội thất của chúng ta có thời gian sử dụng dài và trong một số trường hợp, đồ nội thất có thể làm ‘di sản’ cho con cháu chúng ta. Đó  thực sự tốt cho môi trường khi gỗ cứng hút khí carbon lâu hơn. “Đồ gỗ chất lượng lưu trữ khí carbon lâu hơn” là khẩu hiệu tôi đã lựa chọn nhiều năm qua.

Tuy nhiên gỗ cứng không bị thay đổi theo xu thế thời trang; và do đó việc kinh doanh của các nhà sản xuất đồ nội thất và gỗ anh đào cũng không là ngoại lệ. Không phải rất lâu trước đây, gỗ anh đào ( gỗ anh đào Hoa Kỳ, Prunus serotina) là loài gỗ “ưa chuộng”, được các nhà thiết kế và người tiêu dùng trên khắp thế giới đánh giá cao. Điều đó đồng nghĩa với một xu hướng lựa chọn các loại gỗ có màu đỏ, một nơi nào đó giữa các chu kỳ của gỗ cứng vàng như gỗ thích, gỗ sồi và thời trang gần đây với gỗ sồi sẫm màu hay gỗ có màu tối như gỗ óc chó. Gỗ anh đào có thể xuất hiện theo hai cách. Loại gỗ này có thể dễ dàng được nhuộm màu, mà  ẩn đi vẻ đẹp hoặc hiện rõ vẻ đẹp của nó. Là một loại gỗ tương đối đắt tiền có vẻ như không có nhiều điểm ẩn giấu với vết tối bên trong nó vì thế gần đây chúng ta không thấy gỗ anh đào hợp thời trang. Chuyện gì đã xảy ra? Một  là, giá cả của gỗ anh đào giảm mạnh, dù nó chưa bao giờ có giá rất rẻ.

Tại sao gỗ anh đào lại không rẻ? Cũng có một số lý do. Loại gỗ này có khối lượng hạn chế, chiếm khoảng 2-3% trong các nguồn tài nguyên gỗ cứng Hoa Kỳ*. Khối lượng trên thực sự là rất nhiều, nhưng nếu tất cả mọi người cùng một lúc muốn sử dụng nó thì lại ít. Gỗ anh đào rất không thích hợp với làm sàn nhà, ít nhất là ở Hoa Kỳ và châu Âu, nơi mọi người thường đi giày vào nhà. Vì vậy, những lớp gỗ thấp có ứng dụng thị trường ít hơn các loài khác như gỗ sồi. Năng suất của loài gỗ anh đào cao cấp rất có thể chỉ  bằng 10-20% số lượng cây khi cắt để lấy gỗ. Ngoài ra cũng có một số thị trường chống lại việc sử dụng dát gỗ, vì vậy việc dát gỗ trở nên đắt đỏ hơn do gánh thuế tài nguyên. Gỗ anh đào có một số đặc điểm tự nhiên đáng kể, chẳng hạn như túi nhựa, mặc dù một số nhà thiết kế không thích mặc dù một số khác có thể thấy chúng là một đặc điểm tốt. Nhưng trong bất kỳ trường hợp nào, gỗ anh đào cần một mức giá công bằng cho loại gỗ cứng nổi bật này.

Trong thời gian gần đây đã có sự biến động giá với nhiều loài gỗ cứng Hoa Kỳ, như luôn có sự chênh lệch cung cầu, mẫu mã và như đã nói ban đầu, xu hướng thăng trầm của thời trang. Giá của gỗ anh đào trong những năm gần đây ít biến động hơn do nguồn cung và nhu cầu khá ổn định; và nhiều chủ rừng biết giá trị của nó nên đã chuẩn bị sẵn sàng phát triển loài gỗ này. Ngẫu nhiên, gỗ anh đào có vòng đời tương đối ngắn khoảng 50 - 60 năm, vì vậy các chủ rừng không phải mất nhiều thời gian mới có thể thu hoạch gỗ anh đào so với nhiều loài gỗ cứng khác như gỗ sồi. Hầu hết các thị trường ở châu Á hiện nay đang có dấu hiệu về nhu cầu thời trang thực sự trở lại với gỗ anh đào trong khi đó rất nhiều loại gỗ đang được phát triển trong các khu rừng của miền đông Hoa Kỳ kể từ chu kỳ thời trang cao cấp trước nó.

* Không thiếu gỗ Anh đào Hoa Kỳ (Prunus serotina) trồng trong những cánh rừng phía đông Hoa Kỳ. Theo Cục Kiểm lâm Hoa Kỳ, tổng số loài gỗ cứng Hoa Kỳ năm 2007 là trên 11,000 triệu m3, gỗ anh đào xấp 2%. Vì vậy, ước tính các cây gỗ anh đào hiện có ít nhất là 220 triệu m3

Tác giả:Michael Buckley, thành viên của Viện Khoa học gỗ