Tăng cường thông tin Chia sẻ kết quả đánh giá ban đầu về nhu cầu thông tin của các bên liên quan về Hiệp định VPA/FLEGT của Tổng cục Lâm nghiệp từ 01/09 – 20/09/2019, bà Tô Kim Liên - Giám đốc Trung tâm Giáo dục và Phát triển – cho hay, các DN chỉ dừng lại ở mức độ đã nghe qua hoặc biết tương đối, có 1/7 doanh nghiệp (DN) chưa từng biết về VPA/FLEGT và 2/7 DN chưa từng biết về Hệ thống đảm bảo gỗ hợp pháp (VNTLAS). Nhóm hộ gia đình, DN siêu nhỏ cho rằng VPA/FLEGT chỉ áp dụng với những DN xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ vào thị trường EU nên họ không quan tâm đến nội dung của Hiệp định hay VNTLAS. Họ cũng không có thói quen lưu giữ hồ sơ liên quan đến gỗ trong tất cả các công đoạn. 92% đại diện các cơ quan nhà nước tham gia khảo sát đều đã biết về VPA/ FLEGT và VNTLAS thông qua các chương trình tập huấn của các dự án, hoặc qua báo điện tử và email. 100% đại diện các tổ chức trong nước và quốc tế liên quan đều đã biết về VPA/FLEGT, VNTLAS thông qua các hội thảo, tập huấn của các dự án. Một vài tổ chức biết đến thông qua internet.

Toàn cảnh hội thảo

Các nội dung thông tin cả 3 nhóm đối tượng (DN, quản lý nhà nước, các tổ chức) cùng quan tâm nhiều là: Toàn văn Hiệp định và các Phụ lục của Hiệp định và bất kỳ thay đổi, bổ sung sau đó; Các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Định nghĩa gỗ hợp pháp ( LD); Tài liệu hướng dẫn thực hiện các yêu cầu cụ thể của VPA; Các quy định và quy trình hướng dẫn thực hiện các cấu phần của VNTLAS; Các quy định và quy trình hướng dẫn cấp phép, thu hồi và quản lý giấy phép FLEGT; Cơ sở dữ liệu cấp phép FLEGT; Các kênh truyền thông nên tập trung ưu tiên là: Website, email, báo/tạp chí điện tử.

Hiệp định Đối tác tự nguyện giữa Chính phủ Việt Nam và EU về thực thi luật lâm nghiệp, quản trị rừng và thương mại lâm sản (viết tắt là VPA/ FLEGT) đã chính thức có hiệu lực kể từ ngày 01/6/2019. Tiến trình VPA/ FLEGT đã bắt đầu chuyển sang giai đoạn thực thi. Ngày 14/11/2019 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1624/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch triển khai thực hiện Hiệp định VPA/FLEGT, gồm 7 nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, nhiệm vụ Tuyên truyền và công bố thông tin về Hiệp định VPA/FLEGT là nhiệm vụ quan trọng đầu tiên. Các cam kết về công bố thông tin quy định tại Phụ lục VIII của Hiệp định Việt Nam cần nghiêm túc thực hiện. Nhu cầu thông tin của các bên liên quan về Hiệp định VPA/ FLEGT là rất khác nhau cả về mặt nội dung và phương tiện tiếp cận.

Tiếp tục hoàn thiện kế hoạch truyền thông và công bố thông tin

Thực tế, đã có nhiều đánh giá về nhu cầu thông tin và hoạt động tuyên truyền và phổ biến thông tin được tổ chức thực hiện nhiều trong quá trình Việt Nam đàm phán. Hoạt động truyền thông về VPA/FLEGT tiếp tục là hoạt động ưu tiên của nhiều tổ chức trong thời gian tới, do vậy cần có sự điều phối và thống nhất chung về hoạt động truyền thông. Chương trình FAO EU FLEGT Facility đã nhất trí tài trợ cho Tổng cục Lâm nghiệp một dự án về truyền thông nhằm hỗ trợ cho Tổng cục Lâm nghiệp đánh giá tổng thể nhu cầu thông tin của các bên liên quan (trong nước và quốc tế); đánh giá tính sẵn có của các thông tin do Việt Nam công bố theo quy định tại Mục 2, phụ lục VII; xây dựng Kế hoạch truyền thông và công bố thông tin về VPA/FLEGT.

Khuyến nghị và đề xuất các hoạt động truyền thông cho Dự án “Kế hoạch hành động về công bố thông tin và truyền thông để thực hiện VPA/ FLEG”, bà Tô Kim Liên cho rằng, cần đảm bảo cung cấp thông tin đúng, đủ, kịp thời cho các nhóm đối tượng thông qua các kênh truyền thông hiện có theo cam kết. Tăng cường cung cấp thông tin trực tuyến. Cung cấp thông tin cho báo chí và thành viên nhóm nòng cốt. Cung cấp thông tin thông qua các khóa tập huấn, cuộc họp. Tận dụng kênh thông tin của các hiệp hội DN và các DN. Tăng cường cung cấp thông tin chính thống để có thể dễ tiếp cận online (ví dụ: xây dựng và vận hành cổng thông tin điện tử về VPA/FLEGT, chuyên trang, maps tìm kiếm thông tin …). Xây dựng và duy trì các phóng sự/truyền hình/ truyền thanh thúc đẩy quản trị rừng, thương mại lâm sản hợp pháp và bền vững. Xây dựng và duy trì chuyên mục báo chí chuyên đề về Hiệp định VPA/FLEGT. Phối hợp với thành viên nhóm nòng cốt phổ biến thông tin về VPA/FLEGT, VNTLAS, LD (Định nghĩa gỗ hợp pháp)… Tổ chức hội thảo giới thiệu về VPA/FLEGT, VNTLAS và các nội dung quan trọng tại các tỉnh, thành trên toàn quốc. Xuất bản các ấn phẩm giới thiệu các yêu cầu mới của VNTLAS/OCS (Hệ thống phân loại tổ chức).

TS. Nguyễn Phú Hùng – Chương trình FAO EU FLEGT Facility - cho rằng, có 9 vấn đề cần thông tin gồm: Luật pháp; quy hoạch sử dụng đất lâm nghiệp và giao đất lâm nghiệp; quản lý rừng; sản xuất gỗ trong nước; cơ sở dữ liệu vi phạm luật Lâm nghiệp và vi phạm trong thương mại gỗ; chế biến; đầu tư và doanh thu; thương mại; hệ thống bảo đảm gỗ hợp pháp. Để các thông tin này được công bố rộng rãi và dễ tiếp cận cần đưa danh sách các thông tin này vào Nghị định Đảm bảo gỗ hợp pháp để các đơn vị có trách nhiệm tạo lập thông tin và công bố rộng rãi.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp Phạm Văn Điển nhấn mạnh, ở đây có hai vế truyền thông và công bố thông tin về VPA/FLEGT. Về truyền thông là hết sức quan trọng cả về nội dung và phương pháp. Cần chú ý đến đối tượng, mục tiêu và các bên có liên quan, tìm cách truyền thông một cách hiệu quả. Về công bố thông tin, ở đây là tầm quốc gia – Ủy ban thực thi chung (JIC) sẽ có quy chế hoạt động của cơ quan này, công bố này sẽ là số liệu gốc – theo quy định của pháp luật - để truyền tải để các bên được biết. Một số thông tin khác tùy thuộc vào chủng loại thông tin sẽ được công bố bởi các bộ, ngành và các cơ quan khác. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bản Dự thảo bản kế hoạch truyền thông và công bố thông tin về Hiệp định VPA/FLEGT. Tổng cục Lâm nghiệp và các bên có liên quan sẽ phải tiếp tục hoàn thiện các báo cáo cũng như bản Dự thảo và sau đó chia sẻ kế hoạch này với EU xin góp ý kiến. Bên cạnh đó, cần có báo cáo thuyết minh mang tính tổng thể về kế hoạch trình lên JIC để có thể thông qua, khi đó mới có thể triển khai.  

Đối tượng truyền thông sẽ đa dạng từ cơ quan quản lý nhà nước, DN, hộ gia đình trồng rừng, khai thác chế biến; các bên liên quan.

GV - 118