Dịch Covid-19 bùng phát tại Việt Nam đang đẩy sản xuất quay trở lại Trung Quốc

18/09/2021 11:57
Dịch Covid-19 bùng phát tại Việt Nam đang đẩy sản xuất quay trở lại Trung Quốc

Các công ty đã dành nhiều năm qua để chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc và sang các quốc gia láng giềng Đông Nam Á, vừa để khai thác lao động rẻ hơn ở các nước khác vừa để né tránh thuế quan áp đặt trong cuộc chiến thương mại của chính quyền Trump với Trung Quốc. Việt Nam là một trong những điểm đến phổ biến nhất đối với các công ty Mỹ mở nhà máy mới, cùng với Campuchia, Indonesia, Myanmar và Malaysia.

Giờ đây, các công ty đang từ bỏ những nỗ lực đó và chuyển nhà máy của họ quay trở lại Trung Quốc sau khi làn sóng dịch bệnh Covid-19 đã khiến nhiều nhà máy trên khắp Việt Nam phải tạm đóng cửa. Sau ba tháng đóng cửa, chính phủ Việt Nam mới chỉ bắt đầu dần dần nới lỏng các hạn chế. Các cuộc gọi thu thập thông tin đều đáp lại với những lo lắng của các giám đốc điều hành về năng lực sản xuất đang bị mất của họ.

Roger Rawlins, Giám đốc điều hành của tập đoàn giày dép và phụ kiện Designer Brands trong hội nghị quản lý ngày 14/09 cho biết: “Tôi đã nói chuyện với một giám đốc điều hành, người đã chia sẻ với tôi rằng anh ấy đã dành sáu năm làm việc cho chuỗi cung ứng và họ phải huỷ bỏ trong sáu ngày”. Và khi bạn nghĩ về nỗ lực mà mọi người đã bỏ ra để thoát khỏi Trung Quốc, bây giờ một trong những nơi bạn có thể nhận được hàng hóa là Trung Quốc — điều đó thực sự điên rồ, giống như chuyến tàu lượn siêu tốc mà mọi người đều đã từng tham gia.”

Việt Nam đối mặt với đợt bùng phát coronavirus tồi tệ nhất

 Việt Nam đã hầu như tránh được các đợt bùng phát coronavirus lớn cho đến tháng 6 vừa qua, khi biến thể Delta có khả năng lây truyền cao đã khiến số ca nhiễm gia tăng trên toàn quốc. Đợt bùng phát đe dọa cả đất nước, khi chỉ mới 4% dân số được tiêm phòng đầy đủ.  Đáp lại, chính phủ Việt Nam đã đóng cửa các nhà máy và chỉ mở cửa trở lại với những điều kiện nghiêm ngặt và người lao động phải sống trong các khu nhà ở gắn liền với nơi làm việc của họ.

Các hạn chế đã làm giảm mạnh sản lượng sản xuất của cả nước và bắt đầu làm sụt giảm lợi nhuận của các thương hiệu toàn cầu. Ví dụ, Adidas cho biết việc chậm trễ sản xuất tại Việt Nam sẽ khiến công ty bị mất doanh thu 600 triệu USD trong năm nay. Giám đốc điều hành tại Hooker Furniture ước tính rằng thương hiệu Home Meridian International của họ sẽ phải chứng kiến ​​doanh số bán hàng giảm 30% trong quý này do kết quả của việc ngừng hoạt động. Giám đốc tài chính Paul Huckfeldt cho biết: “Sẽ rất khó khăn khi các nhà máy đóng cửa như vậy”.

Sản xuất chuyển ra khỏi Việt Nam

Một số doanh nghiệp đã phản ứng bằng cách chuyển sản xuất ra khỏi Việt Nam càng nhanh càng tốt. Charles Roberson, Giám đốc điều hành của nhà sản xuất quần áo bảo hộ Lakeland Industries, cho biết trong một cuộc gọi ngày 9/9 rằng công ty đã thuê các giám đốc điều hành mới để giúp “chuyển năng lực sản xuất từ ​​Việt Nam sang Trung Quốc trong vài tuần”.

Một số khác đã thực hiện cách tiếp cận thận trọng hơn bằng cách mở rộng ra khắp khu vực. Jeremy Hoff, Giám đốc điều hành của Hooker Furniture, cho biết: “Chúng tôi thực sự đã đa dạng hóa nhiều nguồn sản xuất bên ngoài Việt Nam,” Jeremy Hoff, Giám đốc điều hành của Hooker Furniture, cho biết trong một cuộc gọi ngày 9/9 vừa qua. “Chúng tôi chuyển tới Thái Lan. Chúng tôi di chuyển tới các khu vực khác nhau.  Chúng tôi thậm chí còn — nói thật, chúng tôi thậm chí đã quay trở lại Trung Quốc một phần khi cần thiết. ”

Doanh nghiệp gỗ Việt Nam thực hiện sản xuất 3 tại chỗ (ảnh minh họa)

Các giám đốc điều hành không muốn quay trở lại Trung Quốc. Có điều, nhiều công ty đã phải vượt qua những rào cản đáng kể về hậu cần để chuyển sản xuất từ ​​Trung Quốc sang Việt Nam trong thời kỳ đại dịch: tìm nhân công, di dời thiết bị, xây dựng các chiến lược vận chuyển hàng hóa mới để đưa hàng hóa qua các tuyến đường và cảng tắc nghẽn. Việc thiết lập các chuỗi cung ứng trở lại Trung Quốc sẽ rất tốn kém và mất thời gian.

Có một chi phí khác cần xem xét đối với các doanh nghiệp: thuế quan của Hoa Kỳ đối với hàng hóa xuất khẩu từ Trung Quốc. Shawn Nelson, Giám đốc điều hành của nhà sản xuất đồ nội thất LoveSac, cho biết trong cuộc gọi ngày 9/9 rằng công ty của ông đã phải chuyển đơn hàng sản xuất từ ​​Việt Nam sang Trung Quốc. “Chúng tôi biết rằng hàng tồn kho đến từ Trung Quốc bị ảnh hưởng bởi thuế quan,” ông nói, “nhưng nó cho phép chúng tôi giữ hàng trong kho, điều này cực kỳ quan trọng đối với chúng tôi cũng như đối với khách hàng của chúng tôi”.  Công ty đã loại bỏ chiết khấu khuyến mại để bù đắp chi phí thuế quan.

Đối với nhiều doanh nghiệp, việc quay trở lại Trung Quốc đơn giản là phương án ít tồi tệ nhất mà họ có để tăng cường sản xuất trước khi mùa mua sắm vào kỳ nghỉ lễ hỗn loạn sắp tới bắt đầu. Trong thời kỳ đại dịch, Trung Quốc đã duy trì về sự ổn định. Giáo sư quản lý Willy Shih của Đại học Harvard cho biết một số công ty đã bắt đầu quay trở lại Trung Quốc từ đầu năm ngoái. “Đã có những trường hợp tiêu điểm cho điều đó”. Ông viết trong một email “Nhưng câu hỏi quan trọng là nếu bạn muốn sản xuất đáng tin cậy, Trung Quốc có thực sự là nơi tốt nhất."

Gỗ Việt(Theo Quartz)