Để đạt được mục tiêu khoảng 20.000 ha rừng được cấp chứng chỉ theo hệ thống chứng chỉ rừng Việt Nam (VFCS) vào cuối năm 2019, Văn phòng Chứng chỉ Rừng Việt Nam (VFCO) đang nỗ lực phối hợp với các bên liên quan nhằm hỗ trợ các chủ rừng nhỏ, công ty và doanh nghiệp chuẩn bị đáp ứng các yêu cầu tiêu chuẩn về Quản lý rừng bền vững và chuỗi hành trình sản phẩm (CoC) của VFCS.

Hầu hết các quốc gia châu Phi cung cấp gỗ nguyên liệu cho Việt Nam đều có các chỉ số quản trị quốc gia như sự tham gia của người dân trong ban hành và thực thi chính sách, tính hiệu quả của chính phủ, chất lượng thể chế và tính hiệu quả của kiểm soát tham nhũng ở mức rất thấp (thông thường xếp trong thang 10-20 trong thang điểm 100). Đó là một trong những vấn đề lớn trong việc kiểm soát rủi ro từ nguồn cung gỗ châu Phi, khi Việt Nam phải thực hiện những qui định của VPA/FLEGT, và các cam kết với EU trong thời gian tới.

Nhà thiết kế John Kelly đã làm việc với các loài gỗ cứng Hoa Kỳ trong suốt cuộc đời mình và đã đồng hành cùng AHEC ngay từ khi ông tham gia Hội nghị ra mắt tổ chức này tại Luân Đôn hơn hai thập kỷ trước. Chúng tôi nêu một số câu hỏi với ông John.  

Sau khi Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc (FAO) ra thông báo khởi động Kế hoạch hành động về công bố thông tin và truyền thông để thực hiện Hiệp định VPA/FLEGT giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU), ngành gỗ Việt Nam đã chính thức bước vào cuộc chiến chống gỗ bất hợp pháp với tin thần thực thi cam kết đã ký trong hiệp định với đối tác châu Âu.

Thành công lớn của ngành gỗ Việt Nam trong năm 2018 không phải là giá trị xuất khẩu đạt trên 9,3 tỉ USD mà ngành công nghiệp chế biến gỗ Việt Nam đã trở thành động lực cho ngành lâm nghiệp phát triển. Đó là đánh giá của ông Huỳnh Văn Hạnh, Phó chủ tịch HAWA tại Hội thảo công bố báo cáo thường niên ngành gỗ năm 2019 vừa diễn ra tại Hà Nội. 

Năm 2018, cả nước dùng trên 42 triệu m3 gỗ quy tròn dùng cho xuất khẩu và tiêu dùng nội địa, gỗ nội địa cung cấp 75%, nhập khẩu trên 25%. Thị trường nội địa trong năm vừa qua phát triển khá tốt, sản phẩm từ các làng nghề và các doanh nghiệp chế biến gỗ trong cả nước chiếm lĩnh đến 80% thị phần. Và ngành chế biến gỗ đang phát triển đồng đều ở cả ba miền, Bình Dương đạt trên 3,2 tỉ USD, Đồng Nai trên 1,3 tỉ USD, Thành phố Hồ Chí Minh đạt trên 1,1 tỉ USD. Miền Trung đạt trên 400 triệu USD, các tỉnh phía Bắc đạt 1,1 tỉ USD.

Làm thế nào để giải quyết bài toán về nguyên liệu gỗ là một trong những vấn đề cần phải giải quyết trong những năm tới, khi ngành công nghiệp gỗ Việt Nam đã và đang phát triển mạnh mẽ. Với tuyên bố của Thủ tướng, Việt Nam sẽ trở thành trung tâm đồ gỗ thế giới với mục tiêu ngắn hạn đặt ra đạt 12 tỉ vào năm 2020.

Hiện nay, ngành gỗ Việt Nam đang có lợi thế vô cùng lớn, đó là cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc đã dịch chuyển sản xuất gỗ sang Việt Nam. Trong khi đó, hai hiệp định thương mại tự do lớn là EVFTA VÀ CPTPP sẽ được thực thi trong năm 2019 tạo ra sự cộng hưởng lớn với ngành gỗ.

Dự án Phát triển Doanh nghiệp Bền vững (SCORE) là chương trình hỗ trợ Doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh một cách bền vững được Ủy ban Quốc gia về các vấn đề kinh tế Thụy Sỹ (SECO) và Cơ quan Hợp tác Phát triển Na-Uy (NORAD) tài trợ. Tại Việt Nam dự án SCORE do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chi nhánh Tp. HCM (VCCI-HCM) và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) phối hợp triển khai thông qua sự hỗ trợ của các đối tác địa phương, hiệp hội ngành nghề.

Theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chính phủ Việt Nam đã thông báo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ (Số 1288/QĐ-TTg) về việc phê duyệt Đề án quản lý rừng bền vững và chứng chỉ rừng bằng cách thành lập Hệ thống chứng nhận rừng quốc gia về hợp tác quốc tế với Chương trình phê duyệt các quy trình chứng chỉ rừng (PEFC).

Gỗ cao su đã trở thành một trong những nguồn cung nguyên liệu quan trọng đối với ngành chế biến gỗ của Việt Nam, đặc biệt là trong xuất khẩu, nhưng cùng lúc đó, ngành cao su cũng phải đối diện với những cáo buộc vi phạm về sản phẩm bền vững và hợp pháp.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn mới đây, nguồn nguyên liệu gỗ rừng trồng khai thác trong nước đã thay thế gỗ rừng tự nhiên trong nước, đáp ứng cơ bản cho nhu cầu chế biến gỗ phục vụ cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.